Appelazijn maken

Appelazijn maken is iets wat ik al jaren doe, vooral omdat het een heerlijk veelzijdig product is waar je alle kanten mee op kunt. Van saladedressing tot schoonmaakmiddel, van een fris drankje tot een oud huismiddeltje tegen keelpijn. Wat ik het mooiste eraan vind, is dat je appelazijn gewoon zelf thuis kunt maken – zonder gekke toevoegingen, zonder plastic flessen en met restjes appel die anders misschien in de compost zouden belanden. Het is een eenvoudig maar traag proces dat je een beetje geduld vraagt, maar dat geduld wordt rijkelijk beloond met een geurige, goudkleurige azijn die je nergens in de winkel zo vindt.

Het is eigenlijk niets anders dan natuur zijn gang laten gaan. Je werkt met schillen, klokhuizen en tijd. En natuurlijk wat suiker, water en iets van een zuurstofrijke plek. Als je een keer appelazijn hebt gemaakt, weet je: dit is pure ambacht. Je ziet het fermenteren, je ruikt de frisse appelgeur langzaam veranderen in iets zurigs en verfijnds. En geloof me, dat is verslavend. Voor mij is het inmiddels een vast ritueel geworden, vooral in de herfst wanneer er volop appels zijn. En als je denkt dat je er meteen liters van nodig hebt: met een lege weckpot, wat appelresten en wat geduld ben je al op weg.

Afdrukken

Hoe appelazijn maken

Appelazijn maken is verrassend eenvoudig, als je het maar rustig aanpakt. Je begint met het verzamelen van je appelschillen en klokhuizen. Dit kunnen overschotten zijn van het appeltaart bakken, appelmoes maken of gewoon de appels die je rauw eet. Gooi de klokhuizen niet weg, maar spoel ze even af en bewaar ze in de koelkast of vriezer tot je genoeg hebt. Je hebt verder enkel water, suiker en wat tijd nodig. Binnen een paar weken heb je een zelfgemaakte azijn van hoge kwaliteit.

Gang Fruit

Keuken Internationaal

Trefwoord Appelazijn maken

Voorbereidingstijd 45 minuten

Laten staan 21 dagen

Porties 1 Liter

calorieën 21.5 kcal

Ingrediënten

• Schillen en klokhuizen van ongeveer 6 tot 8 biologische appels
• Eén liter water
• Twee eetlepels suiker
• Eventueel: één eetlepel appelazijn met ‘moeder’ als starter

Instructies

1. Voorbereiding

1. Het begint met de schillen en klokhuizen van onbespoten appels. Spoel ze even af om vuil of aarde te verwijderen, maar schrob ze niet te grondig. De natuurlijke gisten op de schil helpen bij de fermentatie. Doe ze in een grote glazen pot, maar druk ze niet te hard aan.

2. Azijn maken

1. Los de suiker op in het water en giet dit over de appelresten. Zorg dat alles onder staat. De suiker voedt de natuurlijke gisten en zet het fermentatieproces in gang. Als je wilt, kun je een eetlepel appelazijn met ‘moeder’ toevoegen als starter, maar het is niet verplicht.
2. Dek de pot af met een doek of kaasdoek en zet vast met een elastiek. Zet de pot op een warme plek uit de zon, bijvoorbeeld op het aanrecht of in een keukenkastje. Laat het mengsel daar zo’n 2 tot 3 weken staan. Roer elke dag even om schimmelvorming te voorkomen.
3. Na 2 tot 3 weken zeef je de appelresten eruit. Giet de vloeistof terug in een schone pot of fles, dek opnieuw af met een doek en laat nog eens 3 tot 4 weken staan. Dan verandert de vloeistof van zoetig naar zuur. Je ruikt het vanzelf.
4. Proef na vier weken of de smaak zuur genoeg is. Als dat zo is, giet je de azijn in een goed afsluitbare fles. Bewaar op een koele plek of in de koelkast. Heb je ‘moeder’ in je azijn? Gooi die vooral niet weg, maar gebruik hem voor een volgende batch.

Hoelang kun je zelfgemaakte appelazijn bewaren?

Zelfgemaakte appelazijn kun je lang bewaren, zeker als je schoon werkt en de azijn in goed afgesloten flessen overgiet. Dankzij het hoge zuurgehalte is appelazijn van nature goed houdbaar. Bewaar de flessen het liefst op een donkere, koele plek zoals een kelder of keukenkast. Vermijd direct zonlicht, want dat kan de kwaliteit beïnvloeden.

Wanneer de azijn goed is uitgegist, kan hij tot wel een jaar of langer bewaard worden zonder problemen. Let er wel op dat de fles goed schoon en droog is voor je hem vult. Een natuurlijke troebeling of ‘moeder’ onderin de fles is volkomen normaal en geen teken van bederf. Sterker nog, het is juist een teken van levend product.

In de koelkast bewaren

In de koelkast blijft appelazijn uitstekend goed. De lage temperatuur vertraagt eventuele verdere fermentatie. De smaak blijft lang stabiel en fris. Zorg er wel voor dat je fles goed afsluitbaar is, zodat er geen vreemde geuren of schimmels in kunnen trekken. In de koelkast blijft zelfgemaakte appelazijn moeiteloos een jaar goed, vaak nog langer.

Buiten de koelkast bewaren

Ook buiten de koelkast is appelazijn goed houdbaar, zolang je hem op een koele, donkere plek bewaart. Denk aan een voorraadkast, kelder of koele bijkeuken. De azijn kan wat veranderen van smaak of troebeler worden, maar dat is normaal. Het azijnzuur beschermt tegen bederf, zolang er geen vuil of vocht in komt. Een afgesloten fles blijft buiten de koelkast zeker 6 tot 12 maanden goed.

Appelazijn invriezen

Appelazijn invriezen is technisch gezien mogelijk, maar het is niet echt nodig en vaak zelfs af te raden. Bij het invriezen kunnen smaakstoffen en zuren veranderen, en je verliest dan het levende karakter van de azijn, zeker als die nog ‘moeder’ bevat. Gebruik liever kleine flessen of potjes om porties apart te bewaren als je bang bent dat je teveel hebt. Koelkast- of kelderbewaring is ruim voldoende.

Veelgestelde vragen

1. Kan ik gewone appels uit de supermarkt gebruiken?
Je kunt supermarktappels gebruiken, maar kies het liefst voor biologische exemplaren. Niet-biologische appels zijn vaak behandeld met was of bestrijdingsmiddelen die de fermentatie kunnen verstoren.

2. Moet ik azijn met ‘moeder’ toevoegen?
Nee, dat hoeft niet. De fermentatie start vanzelf met natuurlijke gisten van de appels. Maar als je wat appelazijn met ‘moeder’ hebt, kan dat het proces versnellen.

3. Wat als er schimmel op komt?
Witte waas is meestal onschuldig gist. Groene of zwarte schimmel betekent dat het mis is gegaan. In dat geval: alles weggooien en opnieuw beginnen, met extra aandacht voor hygiëne.

4. Hoe weet ik wanneer de azijn klaar is?
Ruik en proef. Als de vloeistof zuur smaakt zoals je gewend bent van azijn en niet meer naar alcohol ruikt, is hij klaar. Dat duurt meestal 4 tot 6 weken in totaal.

5. Kan ik ook hele appels gebruiken?
Ja, dat kan zeker. Snijd ze dan wel in stukken zodat het fermentatieoppervlak groter is. Maar gebruik nooit rotte of beschimmelde appels.

6. Hoe gebruik ik appelazijn in de keuken?
In dressings, sauzen, chutneys of als smaakmaker in linzensoep. Je kunt ook een theelepel oplossen in warm water als verfrissend drankje.

7. Kan ik appelazijn eindeloos blijven gebruiken of bederft het toch een keer?
Appelazijn bederft zelden, maar controleer altijd op geur, smaak en kleur. Wordt de geur muf of zie je vreemde schimmels, dan is het beter een nieuwe batch te maken.

Wilhelmus Hengstmengel

Auteur en kok

Als kok weet Wilhelmus Hengstmengel als geen ander lekker eten begint bij het op de jusite Manier bewaren van levensmiddelen. Hij heeft inmiddels ruim 15 jaar ervaring in de keuken (dus ook met het bewaren en invriezen van onder andere groente, fruit, vlees, vis, en gerechten), en schrijft artikelen en recepten voor diverse Nederlandstalige receptensites (onder andere deze site), en enkele Duitstalige receptensites. Als oud groenteboer weet hij veel over groenten en fruit, en door het veelvuldig koken ook veel over de bereiding van vlees en vis. En natuurlijk over het langer goed houden van voedingsmiddelen. Hij heeft een passie voor het schrijven over simpele gerechten en kookmethoden. is een geboren Rotterdammer, maar vandaag de dag een echte Tiroler en Wereldburger. Bewaren en invriezen is over de hele wereld nagenoeg hetzelfde, maar toch soms net even anders.

 https://www.wilhelmushengstmengel.nl/